Prymak, pr(z)yjmak, iść w prymy, w prymaki, w przystępy як приклад мовних контактів на польсько-східнослов’янському пограниччі
Автор
Dorota K. Rembiszewka, Janus Siatkowski
DOI
Анотація
Wielokrotnie podejmowano problem wzajemnego wpływu języków na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim. W tekście wskazano na konieczność
interpretacji i indywidualnego potraktowania wyrazów, które można by
uznać za zapożyczenia. Geografi a i historia przedstawionych wyrazów zdecydowanie przemawia za przyjmowaną ich pożyczką wschodniosłowiańską.
Pojawiające się na tych terenach iść w przystępy może świadczyć o rodzimości i jednocześnie wpływać na postać form w kontaktujących się językach.
W dialektach wschodniosłowiańskich na Białostocczyźnie występują jeszcze
dalsze wyrazy o ruskiej postaci fonetycznej w omawianych tu znaczeniach
‘zięć przybrany do domu rodziców żony’ oraz ‘przyjęcie zięcia do domu
i na gospodarstwo żony’. W znaczeniu ‘zięć przybrany do domu rodziców
żony’ dosyć szeroki zasięg ma formacja pryst upa, występująca głównie
między Narwią i Nurcem oraz na terenach przyległych na północ od Narwi.
W świetle przedstawionej dokumentacji można zakładać, że ruskie pryšo (pošo, pryšed) u prystupy na ścisłym pograniczu językowym może być
pożyczką zwrotną z polskiego.
Ключові слова
pogranicza polsko-wschodniosłowiańskie, leksykografi a
gwarowa, dialektologia słowiańska
Повний текст
Завантажити оригінал
Author
Dorota K. Rembiszewka, Janus Siatkowski
DOI
Annotation
The study addresses the issue of mutual language infl uence in the Polish-Eastern
Slavic borderlands. It emphasizes the necessity of interpreting and individually
considering words that could be viewed as borrowings. The geography and
history of the presented words strongly support their Eastern Slavic borrowing.
The emergence of these words in these areas can signify their native origin and
simultaneously aff ect the forms in the interacting languages.
In the Eastern Slavic dialects in the Białystok region, there are further words with
a Russian phonetic form in the discussed meanings, such as ‘a son-in-law living
with his wife’s parents’ and ‘welcoming a son-in-law into the wife’s house and
estate’. The term prystupa has a relatively broad range, primarily found between
the Narew and Narecze rivers and the adjacent areas to the north of the Narew
River.
Based on the presented documentation, it can be assumed that the Russian term
pryšo (pošo, pryšed) u prystupy on the precise language border may be a
reciprocal borrowing from Polish.
Keywords
Polish-Eastern Slavic borderlands, dialectal lexicography, Slavic
dialectology
Full text
Download the original
Оголошення:
Новини:
Директора Інституту Ігоря Соляра обрано членом-кореспондентом НАН України від Відділення історії, філософії та права
Членом-кореспондентом НАН України від Відділення історії, філософії та права обрано директора Інституту українознавства ім. І. Крип’якевича НАН України, доктора історичних наук, професора Ігоря СОЛЯРА – відомого українського історика, дослідника військової історії, історії Західної України між двома світовими війнами ХХ ст. та сучасних державотворчих процесів.
Христос Воскрес!
Сердечно Вітаємо зі Світлим Святом Христового Воскресіння!